Naturalne źródła witaminy C – gdzie ich szukać?
Dostarczanie organizmowi niezbędnej dawki witamin i minerałów to podstawa dbania o zdrowie i samopoczucie. Każdego dnia na naszych talerzach powinny lądować warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, nabiał, ryby i chude mięso. Te produkty są bogate w witaminy i minerały niezbędne dla zachowania zdrowia. Jedną z takich witamin jest witamina C. Sprawdźmy, gdzie występuje i jak pozyskać odpowiednią dawkę naturalnej witaminy C każdego dnia.
Co ma najwięcej witaminy C? Lista produktów
Najlepszym i najbogatszym źródłem naturalnej witaminy C są warzywa i owoce. Wśród produktów powszechnie dostępnych najlepszymi źródłami tego składnika są:
- Owoc dzikiej róży (od 30 do 1300 mg w 100 g) – tu znajdziemy najwięcej naturalnej witaminy C
- Owoc czarnej porzeczki (od 120 do 190 mg w 100 g )
Co jeszcze zawiera dużo witaminy C? Są to:
- Czerwona papryka - 190 mg w 100 g
- Natka pietruszki - 125 mg w 100 g
- Brokuły - 132 mg w 100 g
- Brukselka - 75 mg w 100 g
- Pomidory - 40 mg w 100 g
- Kapusta - 40 mg w 100 g
- Truskawki - 85 mg w 100 g
- Owoce cytrusowe - 50 mg w 100 g
Warto pamiętać, że zawartość kwasu askorbinowego w produktach żywnościowych jest uzależniona od sposobu ich przechowywania, obróbki, a nawet pory roku i czasu zbiorów. Zbyt agresywne podgrzewanie i za szybkie rozmrażanie mogą poważnie wpłynąć na zmniejszenie przydatności warzyw i owoców. Straty mogą wynosić nawet 50% witaminy C podczas gotowania.
Gdzie jeszcze występuje witamina C? Dodatkowym, naturalnym źródłem tej substancji są kiszonki. W przypadku kapust biodostępność kwasu askorbinowego rośnie w wyniku procesu kiszenia. Fermentowana kapusta to doskonałe wzbogacenie dań obiadowych i pyszna, zdrowa przekąska. Dla Polaków – ze względu na częstą obecność w diecie – dobrym źródłem kwasu askorbinowego są również ziemniaki
Witamina C – naturalna czy syntetyczna?
Naturalnych źródeł witaminy C jest bardzo dużo i warto po nie sięgać, przygotowując posiłki. Czasem jednak nasz organizm potrzebuje dodatkowego wsparcia. Potrzeba ta wynika najczęściej z nieoptymalnych wyborów żywieniowych, niekiedy również z problemów z wchłanianiem witamin z jedzenia. W takiej sytuacji pomocna może być dodatkowa suplementacja.
Wchłanianie i aktywność - witamina C naturalna a syntetyczna
Wiele osób zastanawia się jednak, czy naturalna witamina C jest zdrowsza od tej syntetycznej. Badania wskazują, że aktywność kwasu askorbinowego w produktach żywnościowych jest wyższa od tych w preparatach syntetycznych. Charakteryzuje się także lepszym wchłanianiem. Dzieje się tak przez obecność polifenoli. Połączenie tych substancji jest dobrze znane naszemu organizmowi, dlatego też stężenie terapeutyczne naturalnej witaminy C utrzymuje się w nim dłużej.
Biodostępność witaminy C w różnych formach
Warto jednak podkreślić, że badania epidemiologiczne na ludziach nie wykazały znaczących różnic w dostępność biologicznej witaminy C naturalnej i syntetycznej. Mają one taką samą budowę chemiczną i te same właściwości[5]. Można więc przyjąć, że w razie niedoborów przyjmowanie syntetycznych postaci tej substancji jest wystarczające. Na rynku dostępne są tabletki, kapsułki, tabletki musujące i proszek z witaminą C.
Zapotrzebowanie na witaminę C
Zapotrzebowanie na witaminę C jest kwestią indywidualną i w dużej mierze zależy od wieku, płci, wagi i stanu fizjologicznego. Warto jednak pamiętać, że niezależnie od wszystkiego zapotrzebowanie człowieka na kwas askorbinowy jest większe niż na jakąkolwiek inną witaminę. Przyjmuje się, że u dorosłego człowieka wynosi ono 1 mg/1 kg masy ciała.
Zalecana dzienna dawka witaminy C a niedobory
Okazuje się, że mimo szerokiej dostępności produktów żywnościowych bogatych w naturalną witaminę C oraz substancji syntetycznych spożycie tej substancji przez Polaków wynosi średnio około 30 mg dziennie, a więc zaledwie niecałe 50% zalecanej dziennej dawki[6].
Żeby zmienić tę sytuację, należy każdego dnia sięgać po warzywa i owoce bogate w kwas askorbinowy. Na niedobory szczególnie narażeni są palacze, osoby spożywające alkohol, sportowcy, osoby żyjące w stresie, seniorzy. To oni powinni zwrócić uwagę na to, by codziennie wzbogacać swoje dania i, w razie potrzeby, sięgnąć po skuteczną suplementację.
Witamina C – naturalne wsparcie dla zdrowia
Spożywanie produktów bogatych w witaminę C jest niezwykle istotne z punktu widzenia naszego zdrowia i samopoczucia. Substancja ta uczestniczy w wielu procesach. Jakie funkcje spełnia kwas askorbinowy?
- Zabezpiecza neurony przed skutkami niedotlenienia;
- Uczestniczy w procesie syntezy kolagenu i karnityny;
- Ułatwia wchłanianie żelaza;
- Działa antyoksydacyjnie;
- Ułatwia zatrzymywanie wody w skórze;
- Uczestniczy w procesie gojenia ran, ułatwiając go i przyspieszając;
- Bierze udział w ochronie skóry przed stanami zapalnymi;
- Wspiera działanie układu nerwowego, krwionośnego i oddechowego[1].
Przypisy
[30]https://bmcchem.biomedcentral.com/articles/10.1186/1752-153X-7-73
[31]https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23256443/
[32]https://www.health.com/nutrition/12-foods-with-more-vitamin-c-than-oranges
[33]https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170930/nutrients
[34]https://www.health.com/nutrition/12-foods-with-more-vitamin-c-than-oranges
[35]Ibidem.
[36]https://healthyeating.sfgate.com/tomatoes-vitamin-c-oranges-3711.html
[37]https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-cabbage
[38]https://www.health.com/nutrition/12-foods-with-more-vitamin-c-than-oranges
[39]https://www.healthline.com/health/food-nutrition/benefits-of-lemon-water
[40]https://www.woia.pl/dat/attach/921_witamina-c-rola-i-znaczenie---praca-specjalizacja-apteczna-agnieszka-kantorska.pdf
[41]Zawada K., Znaczenie witaminy C dla organizmu człowieka, „Herbalism” nr 1(2)/2016.
Bibliografia:
https://www.woia.pl/dat/attach/921_witamina-c-rola-i-znaczenie---praca-specjalizacja-apteczna-agnieszka-kantorska.pdf
Randomized steady-state bioavailability study of synthetic versus natural (kiwifruit-derived) vitamin C., Nutrients. Carr AC., Bozonet SM., Pullar JM., Simcock JW., Vissers MC. A
Żywność wzbogacana a zdrowie, Instytut Żywności i Żywienia, Kunachowicz H., Nadolna I., Wojtasik A. i Przygoda B.