Mononukleoza – co to za choroba?
Jednym z patogenów powszechnie występujących w populacji jest drobnoustrój Epsteina-Barr. Wywoływana przez niego mononukleoza zakaźna nie jest chorobą groźną, jednak może wiązać się z wystąpieniem niebezpiecznych powikłań. Najczęściej chorują nastolatki oraz młodzi dorośli. Infekcja rzadko jest natomiast diagnozowana u dzieci poniżej drugiego roku życia oraz u dorosłych powyżej czterdziestu lat. Jak rozpoznać pierwsze objawy choroby i jak ją leczyć? Odpowiadamy – sprawdź!
Czym jest mononukleoza zakaźna?
Chorobę wywołuje B-limfotropowy wirus mononukleozy Epsteina-Barr, który przenosi się między ludźmi drogą kropelkową, przez ślinę lub przez przetoczenie krwi. Patogen należący do rodziny Herpesviridae po raz pierwszy został opisany w 1964 roku przez Michaela Epsteina i Yvonne Barr. Pod względem biologicznym składa się z podwójnej nici DNA oraz osłonki pochodzącej z błony jądrowej komórki gospodarza. Najczęstszą postacią zakażenia tym mikroorganizmem jest mononukleoza zakaźna. Infekcja występuje głównie u dzieci powyżej czwartego roku życia oraz u młodzieży. Ponieważ w większości przypadków do zachorowania dochodzi przez kontakt ze śliną chorego, schorzenie często jest określane mianem choroby pocałunków.
Jakie objawy daje ta choroba wirusowa?
Okres wylęgania choroby trwa kilka tygodni. Po przedostaniu się wirusa do jamy ustnej dochodzi do zakażenia gruczołów ślinowych. Spektrum objawów wywoływanych przez wirus Epsteina-Barr jest bardzo szerokie. Typowe symptomy, jakie daje mononukleoza u dzieci i dorosłych, to:
- gorączka,
- zaczerwienienie i ból gardła,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- obrzęk powiek i nasady nosa,
- bóle mięśni i stawów,
- ogólne złe samopoczucie.
W przebiegu tej choroby nierzadko pojawiają się też różnego rodzaju zmiany skórne. Najczęściej są to wysypki o plamistym lub grudkowym charakterze, które na pierwszy rzut oka przypominają pokrzywkę. Czasem pacjenci skarżą się też na owrzodzenia i nadżerki genitaliów. W ciężkich postaciach mononukleozy zakaźnej może dojść do ostrego zapalenia wątroby, pęknięcia śledziony, obturacji dróg oddechowych lub zaburzeń neurologicznych wynikających z zajęcia ośrodkowego układu nerwowego. U niektórych osób po przechorowaniu przez kilka tygodni utrzymuje się większa męczliwość.
Jak przebiega leczenie mononukleozy zakaźnej?
Do tej pory nie udało się opracować skutecznych środków zwalczających wirusa Epsteina-Barr. Dlatego mononukleoza jest chorobą, której leczenie jest wyłącznie objawowe. Polega ono na stosowaniu u pacjentów niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych (https://www.swiatleku.pl/category/leki-przeciwbolowe-i-przeciwzapalne), a także preparatów odkażających gardło. W przypadku znacznego powiększenia i obrzęku migdałków lekarz może zadecydować o konieczności wdrożenia glikokortykosteroidów. Jeśli dojdzie do nadkażenia bakteryjnego, stosuje się antybiotykoterapię. Ważnym elementem leczenia jest też wypoczynek, unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego oraz dbanie o właściwy poziom nawodnienia organizmu.
Mononukleoza zakaźna – częsta choroba zakaźna u dzieci i młodzieży
Zakażenia wirusem Epsteina-Barr są dość powszechne na świecie. U części osób przebiegają bezobjawowo, u innych natomiast rozwija się ostra choroba, której objawy są bardzo podobne do grypy. Ponieważ nie istnieje żaden specyficzny sposób leczenia mononukleozy, postępowanie polega na łagodzeniu towarzyszących jej symptomów. W tym celu wykorzystuje się głównie środki z paracetamolem i ibuprofenem z apteki (https://www.swiatleku.pl/), które są dostępne w postaci tabletek, czopków oraz syropów.