Bezsenność – co to jest, jak jej zapobiegać i jak leczyć?

Bezsenność jest to zaburzenie prawidłowego rytmu, głębokości i czasu trwania snu, nie spełnia on wtedy swojej podstawowej roli czyli nie pozwala organizmowi na prawidłową regenerację. Na bezsenność cierpi nawet 1/3 ludzi na całym świecie. Aby mówić o bezsenności musi trwać ona ok. miesiąca i wpływać na samopoczucie człowieka.

Rozróżnimy kilka rodzajów bezsenności:

1. Bezsenność przygodna - czas jej trwania to zaledwie kilka dni

2. Bezsenność krótkotrwała - o czasie trwania do 4 tygodni jest spowodowana wpływem bodźców stresowych tj. problemy osobiste bądź też zmiana trybu życia np. przeprowadzka, zmiana strefy czasowej. Bezsenność krótkotrwała może być także spowodowana problemami somatycznymi np. przechodzonymi infekcji i chorobami którym towarzyszą bóle. Bezsenność ta mija zazwyczaj wraz z rozwiązaniem problemów.

3. Bezsenność przewlekła – czas trwania takiej bezsenności jest dłuższy niż miesiąc, niespokojny sen spowodowany jest zaburzeniami psychicznymi w szczególności depresją i lękami, a także przewlekłymi chorobami somatycznymi. Spożywanie alkoholu w nadmiernych ilościach także jest przyczyną bezsenności.

4. Bezsenność zewnątrzpochodna jest spowodowana czynnikami zewnętrznymi tj. niewygodne łóżko, hałas dobiegający z ulicy, zbyt wysoka temperatura w pomieszczeniu. Czasem aby móc porządnie się wyspać wystarczy jedynie zmienić miejsce snu.

5. Bezsenność wewnątrzpochodna niestety ta bezsenność jest zależna od nas samych, pochodzi z naszego wnętrza. Jest spowodowana zaburzeniami psychofizycznymi bądź tez chorobami które nas trapią.

Na prawidłowy sen wpływają nie tylko czynniki wewnętrzne ale także zewnętrzne. W dużej mierze to od nas zależy jaki będzie nasz sen. Należy pamiętać o właściwej higienie snu. Bardzo ważne jest kilka czynności, które należy wykonać, aby dobrze zasnąć.

• Ważne jest aby przed snem przewietrzyć pomieszczenie, w którym zamierzamy spać, można wyjść także na krótki spacer, aby się dotlenić. Należy jednak unikać intensywnego wysiłku, może to spowodować zaburzenia snu. Przed snem wskazane jest maksymalne zrelaksowanie.

• Przed snem należy wyłączyć wszystkie odbiorniki, zarówno telewizor jak i radio. Jeżeli pomieszczenie, w którym zasypiamy jest narażone na hałas dochodzące z ulicy, wskazane jest przeniesienie się do innego pokoju, w którym nic nie będzie przeszkadzać we śnie.

• Wszystkie okna znajdujące się w pomieszczeniu powinny być zasłonięte powoduje to, że nasz organizm będzie wytwarzał melatoninę, która jest odpowiedzialna za prawidłowe zasypianie. Także światło w pomieszczeniu powinno być zgaszone, dzięki temu nasz organizm dostaje informacje, że czas na sen.

• Unikać jedzenia przed snem, nie należy jednak rezygnować z kolacji jednakże należy ją zjeść na ok. 3 godz przed snem. Jeżeli zjemy posiłek bezpośrednio przed zaśnięciem proces trawienia może nam utrudnić zasypianie.

• Nie należy spać w dzień, aby odzyskać równowagę w zasypianiu trzeba trzymać się zasad, aby chodzić spać o tej samej porze i tak samo wstawać każdego dnia. Wykluczamy sen w dzień, ponieważ i tak nie wyśpimy się, a rytm spania w nocy jest przez to zaburzony.

Aby skutecznie leczyć bezsenność przed zastosowaniem leczenia farmakologicznego należy poddać się terapii poznawczo – behawioralnej. Terapia ta polega na wprowadzeniu zmian w zachowaniu pacjenta.

Wyróżniamy 3 główne metody terapii behawioralnej:

• Technika redukcji czasu snu polega na optymalnym skracaniu czasu przebywania w łóżku tak, aby był zbliżony do czasu snu. Ni zaleca się jednak aby czas który należy spędzić w łóżku był krótszy niż 6 godzin.

• Technika kontroli bodźców polega na stosowaniu się do podstawowych zasad: łóżko służy do snu, spać kładziemy się tylko wtedy kiedy jesteśmy senni, jeżeli przebudzimy się i nie możemy zasnąć przez ok. 20 min należy wyjść z łóżka i powrócić do niego dopiero wtedy gdy znów jesteśmy senni, wstajemy każdego dnia o tej samej porze, unikamy drzemek w ciągu dnia.

• Higiena snu

W zaawansowanych stadiach bezsenności stosuje się leczenie farmakologiczne, które polega na stosowaniu rożnego rodzaju leków.

Rozróżniamy następujące grupy leków nasenne, uspokajające z grupy pochodnych benzodiazepiny, przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne i przeciwhistaminowe oraz preparaty dostępne bez recepty.

Leki nasenne i pochodne benzodiazepiny są to leki do stosowania krótkotrwałego przy rozpoznanej bezsenności przygodnej i krótkotrwałej. Zaleca się przyjmowanie tych leków od 2 do 4 tygodni. Jeżeli jednak przyjmowanie leków jest nadal konieczne, należy robić przerwy 3 – 4 razy w tygodniu. Jest to konieczne, aby organizm nie przystosował się, leki zachowały swoje działanie i nie straciły swoich właściwości, a organizm nie uzależnił się.

Pochodne benzodiazepiny mają także działanie przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe, zmniejszają napięcie mięśniowe, pogarszają pamięć i funkcje poznawcze, hamują ośrodek oddechowy oraz zaburzają koordynację ruchów i równowagę. Dlatego też leków tych nie powinny przyjmować osoby powyżej 65 roku życia, osoby mające problemy z oddychaniem w nocy. Nie należy przyjmować tych leków jeżeli zaburzenia snu nie są spowodowane stanami silnego wzburzenia i lękami. Nie zaleca się stosowania leków z pochodnymi benzodiazepiny u osób z choroba alkoholową.

Leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne i przeciwhistaminowe nie powodują one uzależnienia, dlatego też można stosować je przez bardzo długi okres. Stosowane podczas występowania bezsenności przewlekłej. Podawane w niewielkich ilościach.

Preparaty dostępne bez recepty stosowane są zazwyczaj bez konsultacji z lekarzem. Są dostępne w każdej aptece i każdy może je kupić. Leki te należy stosować jedynie wtedy gdy jesteśmy pewni, że bezsenność wynika jedynie z sytuacji stresowych, i ma ona charakter krótkotrwały.

Bardzo powszechnym lekiem na bezsenność jest Melatonina Lek-Am, 3mg, 60 tabletek, ma ona za zadanie uregulować godziny snu, jest to główne zadanie melatoniny. Ma ona wyznaczyć właściwe godziny snu.

Innym lekiem bez recepty, które można stosować w bezsenności są zioła. Są one bezpieczne w stosowaniu, nieszkodliwe i nie uzależniają.

• Fix Melisa 2g, 30szt jest ziołem, które ma właściwości uspokajające, koi nerwy wpływa na bezsenność, a także wspomaga leczenie nerwicy. Dzięki uspokajającym właściwością wpływa na spokojny sen.

• Lawenda i kozłek lekarski ma podobne właściwości jak melisa, dodatkowo kozłek lekarski wykorzystywany jest w produkcji naturalnych leków uspokajających.

• Fix Rumianek 1g, 30szt ma korzystny wplyw na trawienie i zasypianie w szczególności zalecany dla dzieci.