Ból w klatce piersiowej – o czym może świadczyć?

Ból w klatce piersiowej to objaw towarzyszący wielu chorobom i schorzeniom. Zobacz, dlaczego nie wolno go bagatelizować i jak można go złagodzić.
Ból w klatce piersiowej jest bardzo powszechnie występującym objawem. Prawie każda osoba przynajmniej raz w życiu go doświadczyła. Nie wolno go lekceważyć, ponieważ może świadczyć o ciężkiej chorobie. W artykule odpowiemy na pytanie, co go powoduje i czy jest powód do niepokoju?

Co oznacza ból w klatce piersiowej?

W klatce piersiowej znajdują się ważne dla życia narządy takie jak płuca, serce, aorta, tchawica, przełyk, część żołądka jak i naczynia krwionośne czy chłonne. Dla bezpieczeństwa są otoczone żebrami połączonymi z mostkiem z przodu i z kręgosłupem z tyłu. Wraz z mięśniami tworzą ścianę chroniącą ważne dla funkcjonowania życia narządy.

Ból w klatce piersiowej świadczy o nieprawidłowościach przebiegających w jednym z narządów lub rusztowaniu złożonego z kości i mięśni. Z tego powodu trudno określić skąd pochodzi ból. W większości wypadków ból nie jest spowodowany ciężkimi schorzeniami, ale w razie niepokoju zawsze powinniśmy skonsultować się z lekarzem.

Istnieją rodzaje bólu, których obecność musi być jak najszybciej skontrolowana przez lekarza. Należą do nich przede wszystkim:

• ból pojawiający się w trakcie uprawiania sportu - najczęściej w postaci nagłego ucisku za mostkiem. Jeżeli ból utrzymuje się pomimo przerwania wysiłku i nie ustępuje w ciągu 20 minut, należy jak najszybciej udać się do lekarza;
• nagły, bardzo silny ból nie do wytrzymania;
• ból, któremu towarzyszy utrata przytomności, omdlenie;
• ból, któremu towarzyszy duszność.

Ból w klatce piersiowej – przyczyny

Przyczyny powstania bólu mogą pochodzić z różnych układów. Lekarze zwłaszcza u osób starszych oraz lub przewlekle chorych muszą wykluczyć w pierwszej kolejności przyczyny sercowo-naczyniowe, takie jak zawał serca, chorobę niedokrwienną serca, rozwarstwienie aorty czy zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia. Ponadto średnio nasilone bóle klatki piersiowej pojawiają się przy infekcjach dróg oddechowych.  Wniknięcie do oskrzeli i płuc drobnoustrojów takich jak wirusy i bakterie powoduje powstanie stanu zapalnego, który powoduje ból.

Problemy układu pokarmowego, takie jak refluks żołądkowo-jelitowy czy choroba wrzodowa, również mogą objawiać się dyskomfortem w klatce piersiowej. Jednym z takich objawów jest dobrze znana zgaga, czyli uczucie pieczenia za mostkiem, głównie po posiłkach. Zgaga spowodowana jest podrażnieniem przełyku, wskutek cofającej się kwaśnej treści żołądkowej. 
Również kości, chrząstki i skóra mogą zostać dotknięte procesem chorobowym, np. chorobą zwyrodnieniową stawów, urazami kości czy półpaścem. Ponadto trudny do zlokalizowania ból w klatce piersiowej może towarzyszyć chorobom neurologicznym czy zaburzeniom psychicznym.

Dlaczego tak trudno jest precyzyjnie określić ten rodzaj bólu?

W większości przypadków ból w klatce piersiowej jest spowodowany zmianami wewnątrz ciała, gdzie występuje inne unerwienie niż na skórze. Jeśli uszkodzona jest skóra, to najczęściej jesteśmy w stanie dokładnie określić miejsce, z którego pochodzi ból. Natomiast ból pojawiający się z powodu podrażnienia zakończeń nerwowych wewnątrz ciała jest nazywany bólem trzewnym. Taki rodzaj bólu jest trudny do zlokalizowania. Często powoduje odczuwanie bólu w różnych miejscach czasem oddalonych od narządu, który dotknięty jest chorobą, np. zawał serca może być odczuwany bólem pod pachą lub żuchwą.

Jakie choroby może zwiastować ból w klatce piersiowej?

Poza wyżej wymienionymi głównymi schorzeniami, które objawiają się bólem w klatce piersiowej, występują: odma opłucna, nowotwory, refluks żołądkowo-jelitowy, choroba wrzodowa, urazy czy półpasiec.
Należy także pamiętać o chorobach pochodzących z narządów spoza klatki piersiowej, które są w stanie rzutować, np. kamica żółciowa, zapalenie trzustki i pęcherzyka żółciowego.

Jak wygląda diagnostyka? 

W przypadku bólu w klatce piersiowej należy udać się do lekarza celem wykluczenia poważnych przyczyn tego objawu. Lekarz, przeprowadzając podstawowe badanie fizykalne, może odkryć nieprawidłową pracę serca, szmery nad sercem, zmiany osłuchowe takie jak trzeszczenia czy świsty nad płucami. Ponadto obejrzy skórę, poszukując patologicznych zmian czy urazu, które wskażą na przyczynę bólu. Bardzo przydatne w poszukiwaniu źródła nieprawidłowości okazują się badania dodatkowe. Proste badanie EKG, które można wykonać w każdym ośrodku zdrowia, ułatwia rozpoznanie w przypadku chorób serca. Jeśli lekarz znajdzie nieprawidłowości w EKG, może zlecić badanie Holtera, czyli 24-godzinną obserwację akcji serca za pomocą przenośnego urządzenia i elektrod przyczepionych pod ubraniem. Przy zmianach osłuchowych konieczne może być poszerzenie diagnostyki o badanie RTG klatki piersiowej w poszukiwaniu zmian w płucach czy w kościach.

Jak złagodzić ból w klatce piersiowej?

Leczenie zależy od przyczyny bólu – czasem wystarczy po prostu odpoczynek lub zastosowanie łagodnych leków przeciwbólowych bez recepty. Jeżeli bólowi towarzyszą objawy infekcji, niezbędne mogą okazać się antybiotyki, które działają  przeciwko bakteriom powodującym stan zapalny. Jeżeli ból wystąpił nagle i nie ustępuje pomimo leków przeciwbólowych lub po nitroglicerynie, u osób z chorobami serca konieczna jest szybka dalsza diagnostyka i leczenie w szpitalu. Z powodu różnorodności przyczyn i możliwych skutków bólu w klatce piersiowej powinniśmy zawsze skorzystać z pomocy lekarza w razie jego wystąpienia.