Flora bakteryjna (mikrobiota jelitowa) to zespół bakterii i mikroorganizmów, który w układzie pokarmowym tworzy swój ekosystem. Dzięki temu nasze narządy, a w szczególności jelita, chronione są przed uszkodzeniami. Cały układ pokarmowy może więc działać sprawnie i bezproblemowo. Podczas antybiotykoterapii, biegunki, zaparć, wzdęć i innych dolegliwości mikroflora jelitowa ulega uszkodzeniu, co prowadzi do szeregu negatywnych następstw. Dlatego tak ważna jest suplementacja i preparaty wpływające na jej kondycję i odbudowę.
Znaczenie flory bakteryjnej w organizmie
Zdrowa flora bakteryjna jelit o prawidłowym składzie pełni wiele ważnych funkcji. Poprawia trawienie i rozkład resztek pokarmowych, zwiększa przyswajalność składników odżywczych, hamuje namnażanie i rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych, stymuluje układ odpornościowy, bierze udział w produkcji witaminy B i K, poprawia przyswajalność składników odżywczych oraz zapewnia ciągłość i prawidłową strukturę nabłonka jelitowego.
Szczegółowy skład flory bakteryjnej jest inny dla każdego organizmu. Szacuje się, że tworzy go około 1500 różnych gatunków bakterii i mikroorganizmów, z czego korzystne działanie wykazuje m.in. szczep z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium – dostępny jako probiotyki. Bakterie te występują w postaci produktów doustnych, takich jak tabletki, kapsułki, krople, czy saszetki do picia.
Odbudowa flory bakteryjnej – kiedy sięgnąć po suplementy i leki?
Właściwa suplementacja i wsparcie wskazane są przede wszystkim podczas terapii antybiotykowej, przy zaparciach, wzdęciach i biegunkach, w okresie przeprowadzania i rekonwalescencji po operacjach chirurgicznych, podczas występowania chorób takich jak np. nowotwory, czy obniżona odporność organizmu.
Probiotyki i prebiotyki powinny również regularnie przyjmować osoby narażone na przewlekły stres oraz przebywające w zanieczyszczonym środowisku (m.in. metalami ciężkimi, pestycydami, nanomateriałami i dodatkami do żywności). Preparaty wspierające mikroflorę wskazane są również dla osób stosujących nieprawidłową dietę z niską zawartością błonnika, zwiększonym spożyciem mięsa oraz produktów wysoko przetworzonych. Probiotyk na odbudowę flory bakteryjnej to obowiązkowy element terapii osób zmagających się z chorobami przewlekłymi przewodu pokarmowego oraz nowotworami.
Stosowanie preparatów probiotycznych jest również wskazane na florę bakteryjną jelit dla dzieci i niemowląt. Pozwala to na właściwy rozwój organizmu i zahamowanie działania niekorzystnych drobnoustrojów.
Układ pokarmowy zamieszkuje wiele gatunków tlenowych i beztlenowych drobnoustrojów, bez których doszłoby do zaburzenia większości procesów trawiennych. Naturalna flora bakteryjna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a do jej najważniejszych funkcji zalicza się: produkcję wielu substancji (w tym udział w syntezie witamin B i K), niszczenie chorobotwórczych drobnoustrojów, wzmocnienie układu odpornościowego, regulację metabolizmu i wchłaniania składników odżywczych ze światła przewodu pokarmowego, a nawet działanie przeciwnowotworowe.
Czynniki takie jak: stres, zła dieta, zbyt częste stosowanie antybiotykoterapii, zaburzają równowagę i prawidłową pracę naturalnej flory jelitowej. Oprócz tego skład gatunkowy mikroflory bakteryjnej ulega zmianom z wiekiem, także przyjmowane leki (szczególnie te na choroby przewlekłe) zmieniają skład i liczebność bakterii jelitowych.