W miąższu melona znajdują się witaminy i składniki mineralne niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Warto więc wprowadzić go do swojej diety, zwłaszcza że jest nie tylko zdrowy i pożywny, ale także wyśmienicie smakuje.
Pochodzenie i morfologia melona
Melon, a właściwie ogórek melon (
Cucumis melo L.) jest gatunkiem ogórka, który zawiera jadalny owoc należący do rodziny dyniowatych (
Cucurbitaceae).
Melony mają długą historię uprawy, sięgającą tysięcy lat. Ich dokładne pochodzenie nie jest jednoznaczne, ale uważa się, że wywodzą się z regionów Afryki oraz Azji Południowo-Zachodniej. Stamtąd rozprzestrzeniły się do innych części świata, w tym do Europy i Ameryki. Obecnie melony uprawiane są na całym świecie.
Melony mogą przybierać różnorodne kształty, od okrągłych po owalne, a ich wielkość waha się od kilkuset gramów do kilku kilogramów
Skórka melona jest zazwyczaj twarda i może być gładka, siatkowata lub żebrowana, w zależności od odmiany. Jej kolor może być zielony, żółty, pomarańczowy lub biały.
Wnętrze melona zawiera soczysty miąższ, który może być zielony, pomarańczowy, żółty lub biały. Miąższ otacza centralną jamę nasienną.
Nasiona melona są płaskie, owalne i mają biały lub żółtawy kolor. Są umieszczone w centralnej części owocu.
Odmiany melona
Melony występują w wielu odmianach, różniących się kształtem, kolorem, smakiem i teksturą miąższu. Oto kilka najpopularniejszych odmian melonów:
1.
Melon kantalupa (Cantaloupe)Ta odmiana melona charakteryzuje się siatkowatą, jasnozieloną lub beżową skórką. Miąższ jest pomarańczowy, soczysty i słodki.
Melon kantalupa pochodzi z regionów śródziemnomorskich, ale obecnie uprawiany na całym świecie.
2.
Melon miodowy (Honeydew)Jego skórka jest gładka, jasnozielona lub żółta. Miąższ jest jasnozielony, słodki i bardzo soczysty.
Melon miodowy pochodzi z Bliskiego Wschodu, ale jest popularny w Ameryce i Europie.
3.
Melon galiaJego skórka jest żółta z siatkowatym wzorem. Miąższ zielony, bardzo soczysty i aromatyczny.
Melon galia został wyhodowany w Izraelu, jest krzyżówką melona kantalupa i melona miodowego.
4.
Melon kantalupa europejski (European Cantaloupe)Jego skórka jest zielona z delikatnymi żeberkami. Miąższ jest pomarańczowy, aromatyczny i słodki.
Melon kantalupa europejski jest popularny w Europie, zwłaszcza we Francji i Włoszech.
5.
Melon siatkowy (Net Melon)Ma skórkę pokrytą wyraźną siatką. Miąższ może być pomarańczowy, zielony lub biały, w zależności od odmiany.
Melon siatkowy jest uprawiany głównie w Azji i Ameryce.
6.
Melon canary (Canary Melon)Jego skórka jest gładka, intensywnie żółta. Miąższ jest jasnozielony lub biały, słodki i delikatny.
Melon canary jest popularny w Hiszpanii i Japonii.
Wartości odżywcze melona
Melon to owoc, który nie tylko doskonale smakuje, ale również dostarcza wielu cennych składników odżywczych.
W tabelce zostały przedstawione podstawowe wartości odżywcze melona (na przykładzie melona kantalupa), jakie zawiera 100 g miąższu.
Wartość odżywcza
|
Zawartość w 100 g
miąższu melona
(%RWS*) |
| Kalorie |
34 kcal |
| Woda |
90,2 g |
| Białko |
0,8 g |
| Tłuszcze |
0,2 g |
| Węglowodany, w tym |
8,2 g |
| Cukry |
7,9 g |
| Błonnik |
0,9 g |
| Witaminy |
| Witamina A |
3382 IU (67%) |
| Witamina C |
36,7 mg (61%) |
| Witamina B6 |
0,072 mg (4%) |
| Witamina K |
2,5 mcg (3%) |
| Foliany (witamina B9) |
21 µg (5%) |
| Składniki mineralne |
| Potas |
267 mg (8%) |
| Magnez |
12 mg (3%) |
| Wapń |
9 mg (1%) |
| Żelazo |
0,21 mg (1%) |
| Fosfor |
15 mg (2%) |
Indeks glikemiczny (IG) melona jest stosunkowo niski i wynosi około 65, co oznacza, że spożywanie tego owocu nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi.
Owoce o niskim indeksie glikemicznym, takie jak melon, są zwykle zalecane dla osób z cukrzycą, ponieważ pomagają utrzymać stabilny poziom cukru we krwi i zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań związanych z tą chorobą.
Właściwości zdrowotne melona
Uzupełnia dietę w witaminy i minerałyMelon jest doskonałym źródłem witamin C, A, witamin z grupy B oraz potasu. Te składniki odżywcze są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wielu układów w naszym organizmie.
Działa przeciwutleniającoZawarte w melonie beta-karoten i witamina C działają jak silne antyoksydanty, chroniąc komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.
Wspiera układ odpornościowyDzięki wysokiej zawartości witaminy C, melon wzmacnia odporność organizmu i pomaga zwalczać infekcje.
Dba o sercePotas zawarty w melonie pomaga regulować ciśnienie krwi i obniża ryzyko chorób układu krążenia.
Pomaga zachować zdrową skóręBeta-karoten odpowiada za zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci. Regularne spozywanie melona poprawia elastyczność skóry i spowalnia procesy starzenia.
Wspiera pracę układu pokarmowegoMelon ma właściwości lekko przeczyszczające, co ułatwia trawienie i zapobiega zaparciom.
Doskonale nawadnia organizmDzięki dużej zawartości wody, melon doskonale nawadnia organizm, zwłaszcza w czasie upałów.
Poprawia wzrokBeta-karoten przekształca się w organizmie w witaminę A, która jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania oczu.
Wzmacnia kościWitamina K zawarta w melonie odgrywa ważną rolę w procesie mineralizacji kości.
Wykazuje działanie antynowotworoweZawarte w melonie antyoksydanty zwalczają wolne rodniki, które uszkadzają komórki i mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów. Flawonoidy z kolei mają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, co może pomóc w zapobieganiu rozwojowi komórek nowotworowych.
Działa przeciwzapalnieMoże łagodzic podrażnienia skóry.
Obniża ciśnienie krwiZe względu na zawartość potasu, melon jest szczególnie polecany dla osób zmagających się z nadciśnieniem.
Zastosowanie melona
Melon to owoc, który znajduje szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce oraz medycynie. Oto kilka głównych zastosowań melona:
Zastosowanie w kuchni
Surowego, świeżego melona można przygotować na wiele sposobów:
Sałatki owocowe: Melon jest doskonałym składnikiem sałatek owocowych, dodającym świeżości i słodyczy.
Przekąski: Może być spożywany na surowo jako zdrowa przekąska. Świetnie smakuje schłodzony w gorące dni.
Desery: Dodawany do lodów, sorbetów, koktajli i smoothies.
Sok: Melonowy sok jest orzeźwiający i bogaty w witaminy.
Przystawki: Kawałki melona często podawane są z szynką parmeńską jako elegancka przystawka.
Melon może być również wykorzystywany do gotowania i pieczenia. Można z niego przygotować:
Zupy: Z melona można przygotować chłodniki, np. chłodnik melonowy z miętą.
Marynaty: Używany w marynatach do mięs, nadaje potrawom unikalny smak.
Zastosowanie w kosmetyce
Miąższ melona można stosować jako naturalną maseczkę na twarz, która nawilża skórę i dostarcza witamin.
Ekstrakty z melona są dodawane do kosmetyków, które mają właściwości nawilżające i odżywcze.
Sok z melona może być używany jako tonik do twarzy, działając odświeżająco i regenerująco.
Inne zastosowania melona
Melon może być wykorzystywany do tworzenia dekoracji stołowych, carvingu owocowego (rzeźbienia w owocach) na przyjęciach i bankietach.
Skórki i resztki melona mogą być wykorzystywane jako pokarm dla niektórych zwierząt hodowlanych.
Przeciwwskazania
Bez wątpienia melon jest zdrowym i smacznym owocem, ale istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożywania, które warto wziąć pod uwagę.
U niektórych osób melon może wywoływać reakcje alergiczne, takie jak swędzenie, pokrzywka, obrzęk ust, gardła, a nawet anafilaksję. Osoby z alergią na melony powinny unikać ich spożywania.
Melon może być trudny do strawienia dla osób z wrażliwym układem pokarmowym, powodując ból brzucha, wzdęcia czy biegunkę.
Osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego mogą doświadczać nasilenia objawów po spożyciu melona ze względu na jego zawartość cukrów fermentujących.
Osoby z alergią na lateks mogą doświadczać reakcji krzyżowej po spożyciu melona, co jest znane jako zespół lateks-owoce. Inne owoce mogące powodować podobne reakcje to banany, awokado i kiwi.
Melon zawiera dużo potasu, co może wpływać na działanie leków obniżających ciśnienie krwi. Osoby przyjmujące takie leki powinny skonsultować się z lekarzem przed zwiększeniem spożycia melona.
Melony mogą być źródłem bakterii Salmonella, zwłaszcza jeśli są spożywane z niewystarczająco umytymi skórkami. Kobiety w ciąży powinny zatem zachować szczególną ostrożność, aby unikać zatrucia pokarmowego.
