Sezon na śliwki

Zarówno świeże, jak i suszone śliwki są źródłem wielu cennych witamin i minerałów. Spożywane w postaci surowej stanowią sycącą i zdrową przekąskę. Mogą też stanowić bazę wielu smacznych dań. Warto spożywać je jak najczęściej, ponieważ doskonale działają na układ nerwowy i kostny, wzmacniają serce, zwalczają wolne rodniki, poprawiają stan skóry, włosów i paznokci, a nawet mogą zapobiegać nowotworom.

Charakterystyka śliwek

Śliwa domowa (Prumus domestica L. ) to gatunek wieloletniej rośliny z rodziny różowatych. Uważa się, że pierwotnie wystepowała na Kaukazie lub Azji Mniejszej i Zakaukazie w formie dzikiej jako krzyżówka ałyczy oraz śliwy tarniny.
Jako owoc uprawny została wprowadzona przez Persów, natomiast na terenie Europy przez Greków i Rzymian.
Śliwa domowa występuje w postaci drzewa osiągającego wysokość do 10 metrów. Jej liście są okrągłe, eliptyczne lub jajowate z karbowanymi brzegami.
Kwiaty śliwy są białe i wyrastają po dwa na końcach szypułek.
Owocer mają kształt kulisty lub wydłużony, a w ich wnętrzu znajduje się pestka.
Obecnie uprawia się około 2 tysięcy odmian, ale tylko 100 z nich ma znaczenie ekonomniczne.
Do najczęsciej spotykanych odmian w Polsce należy zaliczyć: węgierkę, enklodę, śliwkę brzoskwinuiową oraz mirabelkę. Różnią się one między sobą porą dojrzewania, kolorem, wielkością, smakiem, aromatem oraz składem chemicznym.

Wartości odżywcze śliwek

W 100 g świeżych śliwek znajduje się 46 kalorii, są więc one doskonałą i zdrową przekąską dla osób dbających o swoje zdrowie oraz smukłą sylwetkę.
Dodatkowo wysoka zawartość błonnika i innych wartości odżywczych sprawia, że śliwki zapewniają uczucie sytości na długi czas i dodatkowo dostarczy wielu cennych witamin oraz minerałów. Jednak duża iość cukrów prostych – frukozy, sacharozy i glukozy zawarta w owocach sprawia, że należy uważać z ilością spożywanych śliwek – optymalna ilość to garść w ciągu dnia.
W przypadku śliwek suszonych ilość kalorii w 100 g to już 240 oraz aż 40 g cukru.
Śliwki to prawdziwe bogactwo potasu, magnezu, wapnia, fosforu, beta-karotenu, miedzi, jodu, witaminy K, witaminy A oraz witamin z grupy B.

Właściwości zdrowotne śliwek

Śliwki wspomagają pracę serca – zawarty w owocach potas kontroluje pracę mięśni oraz odpowiada za właściwe ciśnienie krwi.

Śliwki wspomagają prawidłowe funkcjonowanie mózgu – zawarty w nich magnez oraz witaminy z grupy B poprawia pamięć i koncentrację oraz wspomagają pracę całego układu nerwowego.

Śliwki pomagają zachować równowagę elektrolitową organizmu – za ten proces odpowiada potas zawarty w owocach.

Śliwki wzmacniają kości oraz zęby – zawarte w owocach wapń oraz fosfor stanowią główny budulec tkanki kostnej. Ich spożywanie może więc zapobiegać osteoporozie.

Śliwki zwalczają wolne rodniki – zawarty w owocach beta-karoten oraz antyoksydanty spowalniają starzenie komórek. Dodatkowo chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych.

Śliwki zapobiegają powstawaniu nowotworów – duża ilość antyoksydantów, sodu, żelaza, cynku oraz miedzi stanowi doskonałą tarczę przed powstawaniem zmian o charakterze rakowym.

Śliwki poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych – zawarta w owocach witamina K odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi.

Śliwki wspomagają prawidłowe widzenie - duża zawartość witaminy A pozytywnie wpływa na narząd wzroku.

Śliwki poprawiają stan skóry, włosów oraz paznokci – bogactwo witamin oraz antyoksydantów dodatkowo pomaga również w przypadku trudno gojących się ran.

Śliwki poprawiaja odporność – bogactwo witamin oraz minerałów pozytywnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Śliwki poprawiają nastrój – zawarte w owocach witaminy z grupy B pozytywnie działają na układ nerwowy– mogą zapobiegać stanom depresyjnym.

Śliwki mają działanie prebiotyczne – błonnik zawarty w owocach ma pozytywny wpływ na budowanie prawidłowej mikrofory jelitowej.

Śliwki łagodzą objawy menopauzy – bor zawarty w owocach zwiększa poziom estrogenu, na którego spadek są narażone kobiety w okresie przekwitania.

Zastosowanie śliwek

Owoce śliwy domowej można spożywać zarówno na surowo, jak i przerobione na dżemy, powidła, kompoty, marynaty czy nalewki. Można je też dodawać do ciast, knedli, a nawet jako dodatek do dań wytrawnych. Doskonale komponują się z pieczoną kaczką lub schabem.

Co można zrobić ze śliwki?

Powidła śliwkowe

Składniki:
2 kg śliwek węgierek (bardzo dojrzałych, najlepiej miękkich)
Przygotowanie:
Śliwki umyć, przekroić na pół i usunąć z nich pestki. Można je pokroić na mniejsze kawałki.
Owoce umieścić w dużym garnku z grubym dnem i smażyć bez przykrycia 1,5 godziny. Od czasu do czasu zamieszać. Następnie zdjąć z ognia, przestudzić, przykryć i odstawić w chłodne miejsce na 24 godziny.
Następnego dnia ponownie zagotować i znów smażyć 1,5 godziny na małym ogniu, często mieszając. Ponownie ostudzić, przykryć i odstawić do następnego dnia.
Na trzeci dzień gotować powidła 1 godzinę, na bardzo małym ogniu i często mieszać.
Gorące powidła nakładać do wyparzonych słoiczków, zakręcić i pasteryzować 10 minut. Po wyjęciu z garnka odstawić do góry dnem do ostudzenia.

Nalewka ze śliwki

Składniki:
1 kg śliwek węgierek
2 szklanki wódki
2 sklanki spirytusu
2 szklanki cukru
Przygotowanie:
Śliwki umyć, przekroić na pół i usunąć pestki. Włożyć je do dużego słoika, zalać wódką wymieszaną ze spirytusem, szczelnie zakręcić i odstawić w ciemne i ciepłe miejsce na 5 tygodni.
Co 2-3 dni należy energicznie potrząsnać słojem w celu wymieszania jego zawartości.
Po pięciu tygodniach dodać cukier, wymieszać i odstawić na kolejny miesiąc.
Po uplywie tego okresu przecedzić, przelać do butelek, szczelnie zakorkować i odstawić conajmniej na 4 tygodnie.

Ciasto czekoladowe ze śliwką

Składniki:
100 g masła
200 g mlecznej czekolady
3 szklanki mąki pszennej
0,5 szklanki drobnego cukru
2 łyżeczki proszku do pieczenia
2 łyżki kakao
3 jajka
1 szklanka mleka
1 kg śliwek
Przygotowanie:
Masło roztopić wraz z pokruszoną czekoladą. W osobnej misce wymieszać suche składniki.
Jajka ubić z mlekiem.
Połączyć suche składniki z ubitymi jajkami i wymieszać łyżką. Dodać roztopione masło z czekoladą i delikatnie wymieszać.
Ciasto przelać do formy wyłozonej papierem do pieczenia. Na wierzchu ułożyć połówki śliwek (bez pestek). Piec w 180 stopniach przez 45 minut.
Przeciwwskazania
Śliwki nie są wskazane dla cukrzyków oraz osób z nadwagą, ponieważ zawierają dużą ilość cukru.
Ponadto jedzone w dużych ikościach mogą wywołać efekt przeczyszczający. Zaleca się spożywanie nie więcej niż kilka sztuk w ciągu dnia.
Należy również pamiętać o tym, że pestki śliwki wykazują silnie toksyczne działanie i mogą być trujące. Jest to spowodowane obecnością amygdaliny w ich wnętrzu, która jest środkiem cyjanogennym.