Rotawirus – jakie objawy pojawiają się u dorosłych?
Zakażenie rotawirusami kojarzy się przede wszystkim z małymi dziećmi. O przypadkach zachorowań wśród maluchów (często o dość ciężkim przebiegu, wymagającym hospitalizacji), słyszy się dość często. Warto jednak wiedzieć, że zachorować mogą także dorośli. W jaki sposób dochodzi do zakażenia u osób dorosłych? Jakie objawy rotawirusa są najczęstsze?
Co to jest rotawirus?
Rotawirus został odkryty w 1973 roku za pomocą mikroskopii elektronowej, przez Bishop i wsp. Wirus ten zawiera podwójne RNA, a także trzywarstwowy kapsyd. Do zakażenia rotawirusem dochodzi drogą fekalno-oralną. Rotawirus atakuje przewód pokarmowy, a okres jego wylęgania jest dość krótki – przeważnie to mniej niż 48 godzin. Zakażenie rotawirusem daje objawy typowo ze strony układu pokarmowego: to przede wszystkim wymioty i wodnista biegunka, którym towarzyszyć może wysoka gorączka. Objawy utrzymują się przeważnie od 3 do 7 dni1.
Rotawirus u dzieci jest najczęstszą przyczyną ostrego zapalenia żołądka i jelit – dotyczy to niemowląt i dzieci do 5 roku życia. Nie oznacza to jednak, że starsze dzieci nie chorują – zakażenie rotawirusem jest możliwe w każdej grupie wiekowej. Rotawirus atakuje układ pokarmowy, a konkretniej: nabłonek walcowaty kosmków jelitowych dwunastnicy oraz jelita krętego. Powoduje jego martwicę, a w konsekwencji – zaburzenia wchłaniania pokarmu2.
Warto jednak wiedzieć, że rotawirus nie jest chorobą jedynie wieku dziecięcego. Okazuje się, że tym wirusem zakazić mogą się także dorośli.
Rotawirus u dorosłych
W Polsce każdego roku diagnozuje się nawet 5 tysięcy wirusowych zakażeń przewodu pokarmowego wśród dorosłych, a także około 6 tysięcy wśród dzieci do 2 roku życia3.
Część spośród tych zakażeń wśród osób dorosłych to właśnie rotawirusy. Objawy zakażenia rotawirusem u dorosłych są analogiczne do tych, które występują u dzieci. To przede wszystkim wymioty, którym towarzyszy gorączka, a także obfita biegunka o dość dużej częstotliwości – chory może wypróżniać się nawet kilkanaście razy dziennie.
Rotawirus – objawy i sposób zakażenia
Objawy rotawirusa stosunkowo łatwo pomylić z zatruciem pokarmowym czy tzw. grypą jelitową – zwłaszcza, że rotawirus u dorosłych wcale nie jest oczywistym, pierwszym skojarzeniem. Wymiotom i biegunkom oraz wysokiej gorączce mogą towarzyszyć dodatkowe objawy:
- ogólnie pogorszone samopoczucie;
- zmniejszony apetyt lub brak apetytu;
- ból głowy;
- ból brzucha.
Jak dochodzi do zakażenia rotawirusem? To choroba przenoszona drogą fekalno-oralną. Wystarczy skorzystanie z toalety, z której korzystała osoba zakażona, by na rękach znalazł się wirus. Jeśli po wyjściu z toalety nie umyjesz rąk, a następnie pójdziesz coś zjeść, bądź dotkniesz ust – ryzyko zakażenia jest spore.
Do zakażenia może dojść również poprzez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną lub z przedmiotami, których dotykała – wirus przeżywa na nich dość długo, nawet kilkanaście dni. Osoba dorosła może więc zarazić się także od swojego dziecka, które ma rotawirusa – wystarczy zmiana pieluszki bez zachowania pełnej higieny tej czynności.
Rotawirus – ile trwa u dorosłych i jak się przed nim chronić?
Podstawą uniknięcia zakażenia rotawirusem jest zachowywanie higieny rąk: zwłaszcza po skorzystaniu z toalety czy przewinięciu dziecka, które jest zakażone lub jest podejrzenie zakażenia.
To, jak długo obecne są objawy zakażenia, a także to, jaki przebieg ma choroba, zależy od indywidualnych czynników: przede wszystkim od odporności organizmu. Przeważnie objawy, takie jak wymioty, wodnista biegunka, gorączka i ogólne złe samopoczucie utrzymują się przez 2-3 dni. Sam wirus jednak, nawet jeśli nie daje objawów, może być obecny w organizmie nawet przez kilka tygodni.
Rotawirus u dorosłych – leczenie
W przebiegu rotawirusa u dorosłych stosuje się przede wszystkim leczenie wspomagające. Wymioty i obfita biegunka o dużej częstotliwości szybko mogą doprowadzić do odwodnienia organizmu. Dlatego podstawą jest jego nawodnienie. W niektórych przypadkach o ciężkim przebiegu, gdy już doszło do odwonienia, konieczne może być podanie kroplówki.
Istotne jest również to, by dieta w czasie choroby była lekkostrawna – ciężkie lub mocno doprawione potrawy mogą niepotrzebnie obciążyć układ pokarmowy, a w efekcie spotęgować biegunkę.
Źródła:
1. Ernest Kuchar, Aneta Nitsch-Osuch, Leszek Szenborn, Szczepienia niemowląt przeciwko rotawirusom – czy ochronę populacyjną zyskują starsze dzieci i dorośli? Pobrane z: https://www.researchgate.net/profile/Ernest-Kuchar/publication/270503623_Infant_rotaviral_immunization_-_do_older_children_and_adults_benefit_from_herd_protection/links/54dba2960cf2a7769d921bb2/Infant-rotaviral-immunization-do-older-children-and-adults-benefit-from-herd-protection.pdf
2. Elżbieta Puacz , Sylwia Ćwikła, Małgorzata Piasecka-Twaróg, Analiza zakażeń norowirusami i rotawirusami u pacjentów hospitalizowanych w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Lublinie. Badania retrospektywne. Pobrane z: http://www.medmikro.org/files/peissues/id30/07-med_dosw_1-2013.pdf
3. Ewelina Bigoraj, Beata Mizak, Joanna Król, Struktura rotawirusów czynnika etiologicznego infekcji pokarmowych u człowieka. Pobrane z: http://www.medycynawet.edu.pl/images/stories/pdf/pdf2006/11/200611s12151218.pdf