Kolagen – poznaj sekret pięknej skóry i nie tylko

Kolagen naturalnie występuje w organizmie ludzkim, szczególnie w skórze, kościach, ścięgnach i chrząstkach. Odpowiada głównie za elastyczność i sprężystość tkanek oraz ich zdolność do powrotu do pierwotnej postaci. Nic więc dziwnego, że znalazł bardzo szerokie zastosowanie w medycynie, zwłaszcza estetycznej, a także kosmetologii czy farmakologii. Dowiedz się, jakie znaczenie dla zdrowia i wyglądu ma kolagen.

Czym właściwie jest kolagen?

Kolageny są grupą białek, która pełni określone funkcje u większości zwierząt, uczestnicząc w naprawie uszkodzonych tkanek czy rozwoju narządów. Produkowany jest w fibroblastach. W stabilizacji włókien kolagenowych przykładowo w skórze pośrednio bierze udział witamina C, glukoza i galaktoza. Dzięki jego obecności:

• możliwe jest gojenie ran, szybsze znikanie skutków poparzeń słonecznych czy zrastanie się złamań,
• układ krwionośny i metabolizm działają prawidłowo,
• stawy wytrzymują nawet duże obciążenia i raczej nie są przyczyną dolegliwości bólowych oraz nie powinny zbyt często generować charakterystycznych trzasków,
• na skórze nie widać oznak starości do momentu, w którym zawartość kolagenu w niej zacznie maleć,
• włosy nie wypadają ani nie stają się zbyt szybko cienkie i kruche, podobnie jak paznokcie.

W przypadku osób nawet do 25. roku życia produkcja kolagenu utrzymywana jest na stosunkowo stałym poziomie, później zaczyna sukcesywnie maleć, aż w końcu całkowicie ustaje około 70. roku życia. Wraz z utratą kolagenu w tkankach mogą pojawić się zmarszczki, choroby zwyrodnieniowe lub bóle stawów oraz inne dolegliwości. Badania dowodzą, że kolagen wpływa również na zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie oraz pośrednio redukcję bólów związanych z układem kostno-stawowym.

Jak można stosować kolagen?

Kolagen naturalnie występuje w niektórych spożywanych na co dzień przez ludzi produktach takich jak żelatyna, chrząstki, galaretki warzywne i mięsne. Jest jednak dostępny w wielu innych formach, zatem można go stosować na różne sposoby. Wśród najpopularniejszych można wymienić:

• suplementy diety – w przypadku których występuje w różnych postaciach, np.: tabletek, proszków czy płynów podawanych doustnie. Może być zażywany w kapsułkach lub dodawany do koktajli, owsianek czy jogurtów. W suplementach diety kolagen często łączy się z witaminą C.
• kosmetyki – w formie kremów, masek, żeli, pianek i hydrolatów mających zadbać o wygląd skóry i włosów, a także zmniejszyć widoczność drobnych zmarszczek i poprawić ich nawilżenie. W kosmetykach często współwystępuje z kwasem hialuronowym.
• wyroby medyczne – czyli przykładowo wypełniacze stosowane powszechnie w medycynie estetycznej do powiększania ust, modelowania owalu twarzy, wypełniania zmarszczek i redukcji widoczności blizn, albo zastrzyki stosowane dostawowo.

Kolagen zawarty w tego rodzaju produktach najczęściej pozyskiwany jest ze zwierząt – kości, grzebieni kogutów czy rybiej łuski. Dostępne są również sztuczne wersje kolagenu, produkowane w laboratoriach. Stosuje się je w szczególności w przypadku wyrobów medycznych.

Czynniki ryzyka przyspieszonej utraty kolagenu

Jak wiadomo, na poziom kolagenu w organizmie wpływ mają zarówno czynniki indywidualne oraz gatunkowe, jak i środowiskowe. Na przyspieszony rozpad kolagenu są narażone nie tylko osoby, które osiągną określony wiek, ale również osoby palące papierosy czy spożywające nadmierną ilość alkoholu. Zawartości kolagenu w tkankach nie służy również nadmierna ekspozycja na słońce, przewlekły stres, przebyte choroby, częste przebywanie w skrajnych zakresach temperatur oraz zbyt ciężka aktywność fizyczna.

Komu zalecana jest suplementacja kolagenu?

Suplementację kolagenu poleca się w szczególności osobom, które mają problemy związane z kośćmi lub stawami, m.in.: nadmierna łamliwość, ograniczona ruchomość, bóle stawów czy częste kontuzje. Kolagen stosują także sportowcy w celach profilaktycznych, zwłaszcza w przypadku osób trenujących sporty siłowe, bieganie lub ćwiczących wyczynowo. Jest on szeroko stosowany również przez kobiety, które jak najdłużej chciałyby zachować promienną cerę bez zmarszczek. W niektórych krajach, szczególnie azjatyckich, kolagenem fortyfikuje się żywność. Zalecaną ilością do spożycia jest od 2,5 do 10 gramów na dobę. Przeciętna osoba dorosła suplementuje go pomiędzy 4 a 5 gramów w ciągu dnia. Warto stosować go przez okres co najmniej 3 miesięcy. Żeby zapobiec utracie właściwości preparatów zawierających kolagen, dobrze jest przechowywać je w suchym i zacienionym miejscu, w oryginalnym opakowaniu.