Inulina - właściowości i zastosowanie

Prebiotyczne działanie na przewód pokarmowy, wspomaganie procesu odchudzania oraz obniżanie indeksu glikemicznego to główne prozdrowotne właściwości inuliny pełniącej rolę błonnika pokarmowego. Czym dokładnie jest wspomniana substancja, gdzie można ją znaleźć, jakie ma właściwości i zastosowanie oraz jakie występują przeciwwskazania w jej stosowaniu?

Czym jest inulina?

Inulina to polisacharyd, czyli naturalnie występujący wielocukier, który zbudowany jest z kilkudziesięciu cząsteczek monocukrów. Jest ona zaliczana do grupy fruktanów – związków pochodzenia roślinnego, które nie ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym. Inulina pełni więc rolę błonnika pokarmowego.

Inulina występuje w postaci białego proszku o delikatnym, słodkim smaku. W konsystencji jest zbliżona do skrobii. Z łatwością ulega rozpuszczeniu w ciepłej wodzie.

Występowanie inuliny

Inulina występuje jako materiał zapasowy gromadzony w wakuolach – strukturach komórkowych - przez rośliny ją wytwarzające. Rośliny o największej zawartości inuliny to przede wszystkim:

• topinambur – słonecznik bulwiasty – jego kłącza zawierają nawet 52% inuliny;
• cykoria – zawartość inuliny w korzeniu sięga 44%;
• mniszek lekarski – 34% inuliny w korzeniach;
• oman wielki – 34%.

Do pozostałych produktów roślinnych zawierających mniejsze ilości inuliny należy zaliczyć:

• rozwar;
• agawę;
• cebulę zwyczajną;
• czosnek zwyczajny;
• por;
• szparagi;
• banany.

Zdrowotne właściwości inuliny

Inulina dzięki niskiej kaloryczności oraz zwiększaniu uczucia sytości może być stosowana przez osoby chcące pozbyć się zbędnych kilogamów.

Ponadto jest wręcz wskazana dla osób zmagających się z cukrzycą, ponieważ obniża indeks glikemiczny spożywanego posiłku oraz spowalnia wchłanianie cukru do krwi.

Nieocenioną właściwością inuliny jest jej prebiotyczne działanie. Doskonale wspomaga proces rozwoju prawidłowej flory bakteryjnej w układzie pokarmowym.

Spożywanie produktów bogatych w inulinę prowadzi do wzrostu bifidobakterii mających działanie regulujące stężenie cholesterolu we krwi oraz przeciwmiażdżycowe.

Ich optymalny poziom ułatwia również wchłanianie składników mineralnych – magnezu, wapnia, cynku i żelaza - niezbędnych dla zachowania zdrowia. Uważa się, że wpływa to w pozytywny sposób na proces mineralizacji kości, a więc zapobiega osteoporozie.

Inulina reguluje proces wypróżnień oraz zapobiega zaparciom, ponieważ poprawia perystaltykę jelit. W ten sposób minimalizuje ryzyko pojawienia się stanów zapalnych w obrębie jelit, polipów oraz nowotworów jelita grubego.

Zastosowanie inuliny

Dzięki swoim prozdrowotnym właściwościom inulina ma wszechstronne zastosowanie. Jest używana w różnych gałęziach przemysłu:

• przemysł farmaceutyczny – przy produkcji zasypek, pudrów, składnik suplementów diety oraz jako substancja powlekająca tabletki;
• przemysł kosmetyczny – jako substancja stabilizująca np. emulsje oraz dodatek do pudrów;
• przemysł rolniczy – dodatek do pasz dla zwierząt popawiający ich ogólny stan zdrowia;
• przemysł spożywczy – dzięki właściwościom żelującym i zagęszczającym dodaje się ją do produkcji dżemów, konfitur, ciast, pieczywa, wędlin. Wykorzystywana jest również do produkcji syropu fruktozowego.

Inulina w diecie

Spożywanie inuliny jest zalecane w szczególności diabetykom, osobom z chorobami układu sercowo – naczyniowego oraz zmagającym się z nadwagą i otyłością.

Warto ją również zażywać podczas antybiotykoterapii ze względu na prebiotyczne działanie na mikroflorę układu pokarmowego.

Inulinę w proszku można kupić w sklepach z ekologiczną żywnością lub sklepach zielarskich, natomiast w postaci tabletek – w aptekach.

Inulina ze względu na właściwości zagęszczające i żelujące jest świetnym dodatkiem do ciast, naleśników, dżemów owocowych.

Przeciwwskazania w stosowaniu inuliny

Stosowanie inuliny nie jest zalecane w przypadku osób stosujących dietę o obniżonej zawartości błonnika. Dotyczy to szczególnie osób zmagających się z następującymi schorzeniami:

• Choroba Leśniowskiego – Crohna;
• Stany zapalne trzustki i pęcherzyka żółciowego;
• Choroby przewodu pokarmowego o charakterze nowotworowym;
• Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy;

Nie zaleca się stosowania inuliny również podczas rekonwalescencji po różnego rodzaju zabiegach operacyjnych.