Dobroczynne właściwości marchwi.
Marchewka to warzywo o którego dobroczynnym działaniu decyduje duża ilość witamin, minerałów, składniki odżywcze oraz przeciwutleniacze. Najważniejszym przeciwutleniaczem który wchodzi w skład marchewki jest beta-karoten. Przeciwutleniacz ten korzystnie wpływa na utrzymanie opalenizny, odpowiada za utrzymanie w dobrej formie wzroku czy też może chronić przed rozwojem różnego rodzaju nowotworów.
Skąd wzięła się marchew?
Otóż marchewka znana jest już od czasów starożytnych Chin z tymże wtedy wykorzystywało się głównie białą bądź co ciekawe czarna odmianę marchewki. Warzywo to w kolorze czerwonym czy jak kto woli pomarańczowym wyhodowali Holendrzy dopiero w XVII wieku. To właśnie ta odmiana marchewki cieszy się największą popularnością. Pomimo, że na rynku dostępne są inne odmiany takie jak żółta, biała, czarna czy choćby fioletowa większość społeczeństwa decyduje się na marchewkę w kolorze pomarańczowym.
Beta – karoten zawarty w marchewce
Marchewka zawiera w swoim składzie bardzo duże ilości karotenoidów. Są to związki które są odpowiedzialne między innymi za pomarańczowy kolor warzywa. W marchewce można znaleźć wszystkie rodzaje karotenoidów - alfa-karoten (0,53-4,96 mg/100 g), luteinę i zeaksantynę (0,30-0,51 mg/100 g) oraz nieznaczne ilości likopenu (0,015 mg/100 g). Jednakże marchewka to przede wszystkim beta – karoten inaczej zwany prowitamina A, z której następnie powstaje witamina A. Beata karoten jest również zawarty w szpinaku czy tez jarmużu jednakże w tych warzywach beta – karoten jest maskowany przez chlorofil. Innymi warzywami w których jest zawarty beta – karoten jest papryka czerwona czy też dynia. Jednakże bez wątpienia największa dawka beta – karotenu znajduje się we wspomnianej wcześniej marchewce.
Na co marchewka?
Beta – karoten zawarty w marchewce wykazuje szereg różnego rodzaju właściwości między innymi wpływa na prawidłowe widzenie, wzmacnia odporność, spowalnia powstawanie zmarszczek czy też wspomaga walkę z trądzikiem. Jednakże najbardziej znane zastosowanie beta – karotenu to przyśpieszanie opalania oraz utrzymanie już powstałej opalenizny. Różnego rodzaju informację mówią o tym, że należy pić 2 szklanki soku z marchwi by móc cieszyć się piękną opalenizną. Istotne jest jednak, aby nie przesadzać z nadmiernym spożywaniem marchewki oraz przetworów z niej zrobionych, gdyż może to przynieść odwrotne skutki od zamierzonych. Namiar beta – karotenu w organizmie powoduje zwiększoną produkcję witaminy A, która może być toksyczna dla takich narządów jak choćby wątroba (powoduje jej przerost), może powodować również nadpobudliwość, choroby skóry, bądź tez zaburzenia widzenia. Co ważne nadmiar beta – karotenu może powodować przebarwienia skórne, czyli przynieść odwrotny skutek od zamierzonego.
Wartości odżywcze marchewki:
Wartości odżywcze marchwi (w 100 g)
Wartość energetyczna - 41 kcal
Białko ogółem - 0.93 g
Tłuszcz - 0.24 g
Węglowodany - 9.58 g (w tym cukry proste 4.74)
Błonnik - 2.8 g
Witaminy
Witamina C – 5.9 mg
Tiamina – 0.066 mg
Ryboflawina – 0.058 mg
Niacyna - 0.983 mg
Witamina B6 - 0.138 mg
Kwas foliowy - 19 µg
Witamina E – 0.66 mg
Witamina K - 13.2 µg
Minerały
Wapń – 33 mg
Żelazo - 0.30 mg
Magnez - 12 mg
Fosfor - 35 mg
Potas - 320 mg
Sód – 69 mg
Cynk - 0.24 mg
Właściwości marchwi:
- wykazuje właściwości antynowotworowe – dzięki temu, że beta – karoten jest antyutleniaczem może on wykazywać właściwości zapobiegające powstawaniu i rozwojowi nowotworów. Nowotwory, których rozwój może zostać ograniczony to: rak jamy ustnej, krtani, przełyku i pęcherza moczowego oraz rak prostaty. Marchewka wykazuje dobroczynne działanie nie tylko poprzez zawartość beta – karotenu ale także innego związku jakim jest: falkarinol.
- marchewka na miażdżycę – marchew obniża poziom cholesterolu we krwi, a co za tym idzie wpływa na zahamowanie rozwoju miażdżycy. Stąd też zaleca się, aby stosować marchew w początkach miażdżycy. Warzywo można podawać również w chorobie wieńcowej. Marchewka wykazuje działanie przeciwskurczowe na naczynia wieńcowe serca, gdyż jest doskonałym przeciwutleniaczem, a co za tym idzie zwiększa przepływ krwi do mięśnia sercowego.
- marchew na problemy trawienne u niemowląt – świeża marchew oraz świeżo wyciśnięty sok zawieraja w swoim składzie specyficzny związek siarkowy, który pozytywnie wpływa na rozwój bakterii Bifidobacterium bifidum, które zwalczają problemy trawienne u dzieci. Świeżo wyciśnięty sok czy też miazga z marchwi doskonale nadaje się do podawania niemowlęta zwłaszcza gdy nie są one karmione mlekiem matki.
- marchewka, a dieta cukrzyka – marchewka co prawda ma niski indeks glikemiczny, a co za tym idzie jest wskazana do spożywania przez cukrzyków pod warunkiem, że jest surowa. Niestety warzywo to nie jest wskazane po ugotowaniu. dla osób z cukrzycą. Indeks glikemiczny przed ugotowaniem = 30, natomiast po ugotowaniu = 90. Dlatego osoby z cukrzyca typu 2 mogą spożywać marchewkę nie poddana obróbce termicznej.
- marchewka przy witaminozie, niedokrwistości i niedożywieniu – oprócz tego, że marchewka zawiera w swoim składzie beta – karoten, posiada również różnego rodzaju witaminy i minerały. Dlatego tez warzywo to może być stosowany przy witaminozie A czyli niedoborze witaminy A. Stan ten objawia się poprzez przesuszenie łokci i kolan, a także ramion i ud.
Ciekawostka:
Jeżeli mamy zamiar poddać marchew obróbce termicznej najlepiej zrobić to w całości. Wtedy też niezbędne witaminy i minerały nie zostaną utracone. Podczas, gdy pokroimy warzywo jest ono bardziej narażone na działanie wysokiej temperatury a co za tym idzie traci znacznie więcej substancji odżywczych. Jeżeli ugotujemy marchewkę w całości zachowamy w jej wnętrzu nie tylko składniki odżywcze, ale i także smak.
Jak widać spożywanie marchewki niesie za sobą wiele korzyści, należy jednak pamiętać, aby nie przesadzać z nadmierna ilością tego warzywa, gdyż może to również zaszkodzić.
Jeżeli nie mamy możliwości spożywania surowej marchwi w aptece internetowej dostępne są różnego rodzaju produkty zawierające beta – karoten:
- Beta Karoten, 6 mg, kapsułki, 100 szt.
- Beta Karoten Amara tabletki 10mg x 100
- Naturell Beta-Karoten + E tabletki x 60