Czy wiemy, kiedy pylą rośliny?
Alergia to inaczej uczulenie, specyficzna nadwrażliwość organizmu na zetknięcie z alergenem (antygenem), obcą substancją wywołującą patologiczną reakcję immunologiczną naszego organizmu. Alergeny są zazwyczaj białkami wchodzącymi w skład komórek roślin. Okres letni jest czasem wzmożonych pyleń różnego rodzaju drzew czy też roślin. Czy wiemy, kiedy mam miejsce szczyt pyleń poszczególnych roślin?
Jakie rośliny pylą w styczniu?
Mogłoby się wydawać, że jest to miesiąc zimowy, na drzewach nie ma liści ani też kwiatów, ziemia pokryta jest śniegiem. Wbrew pozorom nie powinniśmy mieć w tym czasie problemów z pyleniami i tutaj zaskoczenie. Styczeń jest miesiącem, w którym pyli leszczyna. Zazwyczaj ma to miejsce w 3 tygodniu tego miesiąca, jednakże przy ciepłej zimie do pylenia może dochodzić już w pierwszym tygodniu tego miesiąca. Sytuacja ta jest możliwa, ponieważ występujące na tym drzewie bazie pojawiają się późnym latem czy też wczesną jesienią, po okresie zimowym, gdy temperatury nieznacznie się podniosą, jest to sygnał dla rośliny do rozpoczęcia wegetacji. Kiedy warunki atmosferyczne sprzyjają, dni są słoneczne i wietrzne z bazi znajdujących się na drzewie leszczyny wydobywają się bardzo duże ilości ziarenek pyłku. Okres ten uznawany jest za początek botanicznego przedwiośnia. Okres ten jest szczególnie sprzyjający pyleniom, ponieważ na drzewach nie ma jeszcze liści, które utrudniałyby przemieszczanie się pyłków. Trzeba brać jednak pod uwagę to iż okres pylenia leszczyny może obejmować jednakowo styczeń, luty, marzec, a nawet pierwszą połowę kwietnia w zależności od temperatury.
Jakie rośliniy pylą w lutym?
Jak już wcześniej wspomniano luty jest również miesiącem, w którym pyli leszczyna. Jednakże już nie tylko ta znajdująca się w miejscach nasłonecznionych, ale także ta, która rośnie w miejscach zacienionych.
Kolejnym drzewem pylącym w lutym jest olcha, zazwyczaj nie rośnie ona w miastach, jednakże wraz z rozwojem cywilizacji coraz więcej tych drzew pojawia się w rejonach zamieszkiwanych przez ludzi. Stężenie pylenia tego drzewa jest znacznie silniejsze niż w przypadku leszczyny. Olcha pyli w lutymi i marcu, jednakże jeżeli zima znacznie się przedłuża również w kwietniu możemy mieć do czynienia z pyłkami olchy.
W lutym pyli również cis, jest to drzewo sadzone w ogrodach i parkach, dlatego też jesteśmy w szczególności narażeni na pyłki tego drzewa. Okres pylenia cisu to luty i początek marca.
Podobnie jak w styczniu w lutym na drzewach nie ma jeszcze liści dlatego też drzewa mają ułatwioną możliwość pylenia, na podłożu zalega jeszcze śnieg, przez co alergie w tych miesiącach mogą być traktowane jako przeziębienie.
Jakie rośliny pylą w marcu?
Marzec jest miesiącem wzmożonego pylenia olchy. Największe stężenia pylenia tych roślin można zaobserwować na terenach poza miastem, a także obszarach podmokłych. Wzrost temperatury zachęca do przebywania poza domem, dlatego w tym czasie jesteśmy szczególnie narażeni na działanie pyłków tego drzewa.
W marcu zazwyczaj kończą się pylenia leszczyny i cisu. Rozpoczyna się natomiast pylenia topoli, która w pierwszej kolejności ma kwiaty (w formie wiszących bazi) dopiero następnie pojawiają się liście, i to właśnie marzec i kwiecień jest okresem pylenie tego drzewa.
Marzec to także okres, kiedy zaczynają pylić wierzby. Jest to roślina zarówno wiatro- jak i owadopylna. Jednakże roślina ta nie ma dużego znaczenia w alergii, jest to spowodowane tym iż ziarenka wierzby są znacznie cięższe niż ziarna leszczyny bądź olchy i nie są przenoszone przez wiatr.
Jakie rośliny pylą w kwietniu?
Kwiecień to okres, w którym zaczynają pylić brzozy. Brzoza to bardzo pospolite drzewo, w Polsce zaczyna pylić najwcześniej na przełomie marca i kwietnia, a najpóźniej w ok. 3 tygodniu kwietnia. W powietrzu występuje wysokie stężenie pyłków brzozy. Szacuje się, że jest to 1000 ziaren w 1 metrze sześciennym powietrza, tymczasem objawy kliniczne pod postacią kichania, wodnistego kataru, świądu nosa i oczu oraz niedrożności nosa występują u osób uczulonych na alergeny pyłku brzozy już przy ekspozycji na stężenie ok. 80 ziaren w 1 metrze sześciennym powietrza. W miejscu znajdującym się bezpośrednio pod drzewem np. na parkowej ławce stężenie pyłków brzozy może być nawet do kilkuset razy wyższe.
W kwietniu pylą również inne rośliny, jednakże mają one znacznie mniejsze znaczenie niż pylenie brzozy. Pylą w tym czasie również topola, grab, jesion, wierzba. W zależności od tego, jakie panują warunki atmosferyczne w tym czasie zazwyczaj kończy się pylenie leszczyny i olszy. Pod koniec kwietnia pylenie rozpoczynają dęby. W powietrzu pojawiają się też w niskim stężeniu zarodniki grzybów mikroskopowych z rodzaju Cladosporium i Alternaria.
Jakie rośliny pylą w maju?
W maju intensywnie pylą rośliny zielone i drzewa. W tym czasie kończy się pylenie brzozy, rozpoczyna się natomiast intensywne pylenie dębów. Pylą zarówno dęby szypułkowate i bezszypułkowate. Pylenia tych dwóch rodzajów dębów nie nakładają się na siebie (pylą w odstępie 10 – 14 dni). Dlatego też praktycznie przez cały maj w powietrzu unoszą się pyłki dębu. Podobnie jak dąb w maju pyli również buk. Są to drzewa, które bardzo często występują w miastach dlatego ich stężenie jest duże.
Maj jest okresem, w którym kończy się pylenie wierzby. W miesiącu tym dominują w powietrzu pyłki drzew liściastych: sosny i świerku. Stężenie tych pyłków osiąga bardzo duże wartości jednakże nie ma silnych właściwości uczulających. Objawia się często w formie żółtego osadu, bardzo często widoczny po deszczu na brzegach kałuży.
W okresie majowym oprócz drzew zaczynają pylić również rośliny zielone: pokrzywa, trawa, babka i szczaw. Pylenia te są dość długie i obejmują okres nawet kilku miesięcy. Już w pierwszych dniach maja możemy mieć do czynienia z wysokim stężeniem pyłków traw. O ile w miastach jest to mniej odczuwalne, o tyle na obszarach poza miastem gdzie chętnie wypoczywamy od miejskiego hałasu, stężenie jest na tyle wysokie, iż może wywoływać reakcje alergiczne. W połowie maja na terenie całej Polski występuje średnie stężenie pyłku traw.
W maju rozpoczyna pylenie także babka, zarówno lancetowa, jak i babka szerokolistna. Okresy pylenia rozciąga się na maj, czerwiec, lipiec i sierpień, a także na początek września. Podobnie jest ze szczawiem i pokrzywą. Jednakże wbrew temu, iż stężenie pylenia pokrzywy jest bardzo wysokie to uczulenie na tą roślinę zieloną występuje stosunkowo rzadko.
Jakie rośliny pylą w czerwcu?
Czerwiec to najtrudniejszy miesiąc dla alergików. Na ten miesiąc przypada szczyt pylenia traw. Wprawdzie już pod koniec kwietnia mają miejsce pierwsze pylenia traw, jednakże to właśnie czerwiec jest miesiącem. Kiedy stężenie pyłków traw w powietrzu jest największe. Stężenie pyłku trawy w tym okresie jest wysokie i bardzo wysokie, osoby uczulone na trawę mogę mieć bardzo silne objawy alergiczne.
Miesiąc ten jest, także okresem, kiedy pyli żyto. Polska jest jednym z głównych producentów żyta w całej Europie, dlatego też w naszym kraju występuje wysokie stężenie tej rośliny. Pylenie tych roślin występuje na terenie całej Polski, zarówno w miastach, jak i na terenach wiejskich. Roślina ta bardzo szybko się rozprzestrzenia z racji tego, że jako jedno z nielicznych zbóż jest wiatropylne.
W czerwcu pylą drzewa, rośliny, zboża, a także chwasty m.in.: szczaw, babka lancetowata, pokrzywa, komosa, bez czarny, lipa, platan i rzepak.
Jakie rośliny pylą w lipcu?
Podobnie jak w czerwcu, także i w lipcu na terenie całego kraju występuje wysokie stężenie traw. Szczególnie bardzo duże stężenie występuje w pierwszej połowie miesiąca. W drugiej połowie stężenie pylenia nie przekracza już wartości średnich. W momencie, kiedy spada stężenie pyłków traw rośnie stężenie pyłku bylicy. Bylica jest to chwast występujący na terenie całego kraju. W drugiej połowie miesiąca stężenie pyłków bylicy osiąga wartości wysokie, w szczególności na terenach podmiejskich.
W lipcu nadal pylą pokrzywy i komosa. Stężenie tych drugich w lipcu nie przekracza wartości średnich, natomiast pokrzywa nie jest dużym zagrożeniem dla alergików. W niskim stężeniu obecny jest też pyłek babki lancetowatej i babki szerokolistnej oraz w bardzo niskim stężeniu pyłek szczawiu.
Jakie rośliny pylą w sierpniu?
Sierpień podobnie jak i w lipiec to okres wzmożonego pylenia bylicy. Pylą również pokrzywa – która jest nieszkodliwa dla alergików. W niskim stężeniu występują w powietrzu pyłki babki i komosy, a także trawa. W drugiej połowie miesiąca stężenie traw może wzrosnąć do poziomu średniego. W zachodnich regionach kraju oraz na Lubelszczyźnie i w Małopolsce w niskim stężeniu obecny może być pyłek ambrozji.
Jakie rośliny pylą we wrześniu?
W tym miesiącu można zaobserwować jeszcze stężenie bylicy w średnim stopniu. We wrześniu w niskim i bardzo niskim stężeniu obecny jest w powietrzu atmosferycznym pyłek traw, komosy, babki, pokrzywy i lokalnie ambrozji.
Jakie rośliny pylą w październiku?
W październiku w powietrzu atmosferycznym obecne mogą być w niskim i bardzo niskim stężeniu ziarna pyłku ambrozji (w szczególności na zachodzie kraju, w Małopolsce i na Lubelszczyźnie). W bardzo niskim stężeniu obecne mogą być ziarna pyłku bylicy i nawłoci. W powietrzu unosić się mogą pojedyncze ziarna pyłku babki, szczawiu, pokrzywy i komosy, ale nie będą one miały już znaczenia klinicznego.